"အလံ မလှဲပါနဲ့ ဧရာ" သို့မဟုတ် "ြမန်မာယူနီကုဒ်တို့အေြကာင်း တေစ့တေြကာင်း"
feature, ကျွန်ေတာ့်အြမင်များ 4/25/2011
ကျွန်ေတာ်သည် ြမန်မာစာပညာရှင်လည်း မဟုတ်၊ ယူနီကုဒ်ပညာရှင်လည်း မဟုတ်ပါ။ သို့ေသာ် ကျွန်ေတာ်သည် ြမန်မာစာကို ေန့တဓူဝ သံုးစွဲေနသူ ြဖစ်သည့်အေလျာက်၊ ေခတ်သစ်ြမန်မာစာ၏ ေနာင်ေရးသည် ယေန့ေခတ် ေကျာ်ြဖတ်ေနရေသာ ြမန်မာယူနီကုဒ် အသွင်ေြပာင်းမှုအေပါ် အနည်းနှင့် အများ မှီတည်ေနရသည်ကို သိြမင်ေနသူ တဦး ြဖစ်ပါသည်။ ထို့ေြကာင့် ြမန်မာစာ ြမတ်နိုးသူ တဦး အြဖစ်လည်းေကာင်း၊ ကွန်ပျူတာနှင့် အင်တာနက် သံုးစွဲသူတဦး အြဖစ်လည်းေကာင်း ဤေဆာင်းပါးကို ေရးသားပါသည်။
ယခုတေလာ အင်တာနက်တွင် ြမန်မာယူနီကုဒ်ပညာရှင်တချို့က မြကာမီကမှ ေပါ်ေပါက်လာသည့် ဧရာြမန်မာယူနီကုဒ်အဖွဲ့ကို ထိုးနှက်တိုက်ခိုက်သည့် အေရးအသားများ တင်လာပါသည်။ ဧရာအဖွဲ့ကလည်း ြပန်လည်တံု့ြပန်ေချပသည်ကိုြမင်ရပါသည်။ ြမန်မာစာတိုးတက်ဖွံ့ြဖိုးေရးအတွက် ရည်ရွယ် လုပ်ေဆာင်ေနြကသူများ အချင်းများြကသည်ကို ကျွန်ေတာ် မြမင်လိုပါ။ အေြကာင်းမှာ ဤသို့ အချင်းများြကြခင်းသည် ြမန်မာစာ ေခတ်မီတိုးတက်ေရးကို ေနှာင့်ေနှးေစေသာေြကာင့် ြဖစ်သည်။
ထိုပညာရှင်တို့ အချင်းများြကရသည့် အရင်းခံအချက်မှာ ဧရာကို ယူနီကုဒ်စာလံုးအြဖစ် ယူနီကုဒ် ပညာရှင် အချို့က အသိအမှတ် မြပုလိုြကြခင်း ြဖစ်သည်။ ဧရာက မိမိတို့သည် ယူနီကုဒ်စနစ်၏ အေြခခံသတ်မှတ်ချက်ြဖစ်သည့် code points ေခါ် သေကင်္တအမှတ်အသားြပုစနစ်ကို တိတိကျကျ လိုက်နာေသာေြကာင့် ဧရာသည် ယူနီကုဒ်စာလံုး ြဖစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ အြခားတဖက်မှ ယူနီကုဒ် ပညာရှင်တို့ကမူ ဧရာသည် ယူနီကုဒ် သေကင်္တအမှတ်အသားြပုစနစ်ကို အတိအကျ လိုက်နာေသာ်လည်း၊ Unicode encoding ဟုေခါ်သည့် ယူနီကုဒ်သေကင်္တေြပာင်းစနစ်ကို အြပည့်အဝ မလိုက်နာေသာေြကာင့် ယူနီကုဒ်အစစ် မဟုတ်ဟု ဆိုသည်။ ဧရာအဖွဲ့ကလည်း ဧရာသည် သေဝထိုး၊ ယရစ်နှင့် ကင်းစီးတို့မှ လွဲ၍ သေကင်္တေြပာင်းစနစ်ကို လိုက်နာပါသည်ဟု ြပန်လည် တံု့ြပန်သည်။ ထိုစာလံုး ၃ လံုးကို ြမန်မာယူနီကုဒ် သေကင်္တေြပာင်းစနစ်အတိုင်း လိုက်နာေရးသားလျှင် operating system တချို့နှင့် software အများစုတို့က ပံုေဖါ်ေပးနိုင်ြခင်း (rendering လုပ်ေပးနိုင်ြခင်း) မရှိသြဖင့် ထို စာလံုး ၃ လံုးကို ချွင်းချက်ထားရြခင်း ြဖစ်သည်ဟု ဧရာအဖွဲ့က ဆိုသည်။
ထိုအခါ အြခားတဖက်မှ ယူနီကုဒ်ပညာရှင်များက ဧရာသေကင်္တေြပာင်းစနစ်သည် ဧရာစနစ်သံုး ကွန်ပျူတာများရှိ data တို့ကို ပျက်စီးေစသည်ဟု စွပ်စွဲြပန်သည်။ ဧရာအဖွဲ့ကမူ ဤစွပ်စွဲချက်များ မဟုတ်မှန်ေြကာင်း သက်ေသသာဓကများ ြပ၍ ြပန်လည်ေြဖရှင်းသည်။
ထိုသို့ အချင်းများေနြခင်း မည်သို့မည်ပံု အဆံုးသတ်မည်ကို မခန့်မှန်းတတ်ေသာ်လည်း ဧရာယူနီကုဒ် စာလံုးများကို သံုးစွဲေနသည့် ကျွန်ေတာ်သည် ဤကိစ္စကို ထဲထဲဝင်ဝင် ေလ့လာမိပါသည်။ ကျွန်ေတာ် ေလ့လာမှတ်သားမိသည်တို့ကို ဤေဆာင်းပါးေရးသားြခင်းြဖင့် အြခားသူတို့အား မျှေဝလိုက်ပါသည်။
ြမန်မာယူနီကုဒ် သေကင်္တေြပာင်းစနစ်အား အြပည့်အဝ လိုက်နာသည့် စာလံုးများကို Windows နှင့် Linux တို့မှ လွဲ၍ Mac OSX အပါအဝင် အြခား operating system များတွင် ေကာင်းမွန်စွာ ဖတ်ရှု၍ မရပါ။ သေဝထိုး၊ ယရစ်နှင့် ကင်းစီးတို့မှ လွဲ၍ ကျန် ြမန်မာယူနီကုဒ် သေကင်္တေြပာင်းစနစ်အား လိုက်နာထားသည့် ဧရာစာလံုးများကိုမူ operating system အများစုတွင် ေကာင်းမွန်စွာ ဖတ်ရှု၍ ရပါသည်။ ပံု (၁) မှ (၈) အထိ ရှုပါ။
ပံု (၁) ။ ။ ဧရာစာလံုးများကို Mac OSX ၏ desktop တွင် ြမင်ရပံု
ပံု (၂) ။ ။ ဧရာစာလံုးများကို OpenOffice (Ubuntu) တွင် ြမင်ရပံု
ပံု (၃) ။ ။ ဧရာစာလံုးများကို FireFox (Mac OSX) တွင် ြမင်ရပံု
ပံု (၄) ။ ။ ဧရာစာလံုးများကို FireFox (Windows) တွင် ြမင်ရပံု
ပံု (၅) ။ ။ ဧရာစာလံုးများကို Safari (Mac OSX) တွင် ြမင်ရပံု
ပံု (၆) ။ ။ ဧရာစာလံုးများကို Nokia OS တွင် ြမင်ရပံု
ပံု (၇) ။ ။ ဧရာစာလံုးများကို Amazon Kindle တွင် ြမင်ရပံု
ပံု (၈) ။ ။ ဧရာစာလံုးများကို Android OS တွင် ြမင်ရပံု
အြခားေသာအေသးစိတ်ရုပ်ပံုများကို http://ic.ayar.co/ တွင်ြကည့်ရှုနိုင်ပါသည်။
စာဖတ်ရန် သီးသန့် ထုတ်လုပ်ထားေသာ Amazon Kindle ေခါ် mobile ကွန်ပျူတာအေသးတမျိုးကို အသံုးြပု၍ ြမန်မာယူနီကုဒ်နှင့် ဧရာယူနီကုဒ် စာလံုးများြဖင့် ေရးသားထားေသာ website များကို ကျွန်ေတာ် ဖတ်ရှုြကည့်ပါသည်။ အံအားသင့်စရာ ေကာင်းသည်မှာ အဆိုပါ mobile ကွန်ပျူတာ၌ ဧရာ ယူနီကုဒ်ြဖင့် ေရးထားေသာ စာများကို ေကာင်းမွန်စွာ ဖတ်ရှု၍ရေသာ်လည်း၊ အြခား ြမန်မာယူနီကုဒ် စာမျက်နှာများကို ေကာင်းမွန်စွာ ဖတ်ရှု၍ မရြခင်းပင် ြဖစ်သည်။ ပံု (၉) ကို ရှုပါ။
ပံု (၉) ။ ။ Myanmar 3 စာလံုးများကို Amazon Kindle တွင် အမှန်အတိုင်း မြမင်ရပံု
ဧရာနှင့် အြခား ြမန်မာယူနီကုဒ်စာလံုးများကို Microsoft နှင့် Adobe software များတွင် မည်သို့ မည်ပံု အလုပ်လုပ်ေြကာင်း စမ်းသပ်ြကည့်ရာ စမ်းသပ်သည့် software အားလံုးတို့၌ ဧရာစာလံုးများ ကို ေကာင်းမွန်စွာ ြမင်ရေသာ်လည်း အြခားြမန်မာယူနီကုဒ်စာလံုးများကိုမူ ေကာင်းမွန်စွာ မြမင်ရပါ။ ပံု (၁၀) မှ (၁၃) ကို ရှုပါ။
ပံု (၁၀) ။ ။ Myanmar 3 စာလံုးများကို Adobe InDesign (Mac OSX) တွင် အမှန်အတိုင်း မြမင်ရပံု
ပံု (၁၁) ။ ။ JackX နှင့် M-Myanmar 4 စာလံုးများကို Adobe Illustrator (Mac OSX) တွင် အမှန်အတိုင်း မြမင်ရပံု
ပံု (၁၂) ။ ။ M-Myanmar 4 စာလံုးများကို Adobe PhotoShop (Windows) တွင် အမှန်အတိုင်း မြမင်ရပံု
ပံု (၁၃) ။ ။ JackX စာလံုးများကို Adobe PhotoShop (Windows) တွင် အမှန်အတိုင်း မြမင်ရပံု
ဤသက်ေသသာဓကများကို ေထာက်ချင့်၍ ေကာက်ချက်ဆွဲရပါက (ဧရာမှ အပ ြဖစ်ေသာ) ြမန်မာယူနီကုဒ်စနစ်သည် ယူနီကုဒ်သေကင်္တေြပာင်းစနစ်ကို အြပည့်အဝ လိုက်နာသြဖင့် နာမည်ေကာင်း ရထိုက်ေသာ်လည်း၊ လက်ေတွ့၌မူ အချို့ operating system များနှင့် လူသံုးများသည့် software များတွင် ေကာင်းမွန်စွာ အသံုးချနိုင်သည့် အဆင့်ကို မေရာက်ေသးဟု ဆိုရပါလိမ့်မည်။ အြခားတဖက်တွင်မူ အထက်ေဖါ်ြပပါ အြဖည့်အက္ခရာ ၃ မျိုးကို နည်းပညာအရ ြပင်ဆင်ြပုစုထားသည့် ဧရာယူနီကုဒ်စနစ်သည် ယူနီကုဒ်သေကင်္တေြပာင်း စနစ်ကို ရာနှုန်းြပည့် မလိုက်နာသြဖင့် ယူနီကုဒ် ပညာရှင်အချို့၏ ြငိုြငင်မှုကို ခံရေသာ်လည်း၊ လက်ေတွ့၌ အလုပ်ြဖစ်ေသာေြကာင့် ကွန်ပျူတာနှင့် အင်တာနက်တွင် ြမန်မာစာ ေရးသားဖတ်ရှုြကသည့် ပရိသတ်၏ ချီးကျူးမှုကို ခံယူထိုက်ပါသည်။
ယူနီကုဒ်သေကင်္တေြပာင်းစနစ်သည် လက်တင်အက္ခရာများနှင့် အြခား လွယ်ကူရှင်းလင်းေသာ အက္ခရာများကို မာတိကာ အစီအစဉ်အတိုင်း စီရာတွင် ြပဿနာမရှိေသာ်လည်း၊ ြမန်မာအက္ခရာများကို စီစဉ်ရာတွင် ြပဿနာ ရှိပါသည်။ လက်တင်စာလံုးများကို အက္ခရာစဉ်ရာတွင် ဗျည်းနှင့် သရ ဟူ၍ပင် ခွဲြခားစရာမလိုပဲ ေရှ့ေနာက်စဉ်ဆက် စီချလိုက်ရံုပင် ြဖစ်သည်။ ြမန်မာအက္ခရာများကို အက္ခရာစဉ်ရာ၌မူ က မှ အ အထိ ြဖစ်ေသာ ဗျည်း ၃၃ လံုး၊ အသတ်ြပုေသာ ဗျည်း ဆယ်လံုး၊ ေရးချ၊ လံုးြကီးတင်၊ ေချာင်းငင်၊ ဝစ္စေပါက်၊ ေနာက်ပစ်၊ သေဝထိုး စေသာ သရ လက္ခဏာများ၊ ယပင့်၊ ရရစ်၊ ဝဆွဲ၊ ဟထိုး၊ ယပင့်ဝဆွဲ၊ ယပင့်ဟထိုး၊ ရရစ်ဟထိုး စေသာ သံယုတ်များ၊ ပါဠိသက် သသင်္ကရိုက်သက် ေဝါဟာရများအတွက် ပါဌ်ဆင့် စာလံုးများကိုပါ ထည့်သွင်း စီစဉ်ရသြဖင့် အလွန် ခက်ခဲပါသည်။
ထိုေြကာင့်လည်း ြမန်မာယူနီကုဒ် သေကင်္တေြပာင်းစနစ်ကို အများဆံုး လက်ခံ အလုပ်လုပ်ေပးသည့် Linux operating system ၌ပင် အက္ခရာစဉ်ြခင်းက အလုပ်လုပ်ေသာ်လည်း ligation ေခါ် ပံုေဖါ် စနစ်က အလုပ်မလုပ်သြဖင့် အက္ခရာစဉ်ထားေသာ ြမန်မာယူနီကုဒ်စာလံုးများကို မှန်ကန်စွာ ဖတ်ရှုရန် မြဖစ်နိုင်ေသးပါ။ ပံု (၁၄) ကို ရှုပါ။
ပံု (၁၄) ။ ။ Ubuntu စနစ်တွင် Myanmar 3 စာလံုးများကို သံုး၍ အက္ခရာစဉ်ရာတွင် အက္ခရာများ ေရှ့ေနာက်စဉ်ဆက် လွဲြခင်း၊ စာလံုးများ ထက်ေအာက်စဉ်ဆက် လွဲြခင်း တို့ကို ြမင်ေနရပံု
ဤြဖစ်ရပ်ေြကာင့် အက္ခရာစဉ်စနစ်ကို မရှိမြဖစ် အသံုးြပု ြကရသည့် ဘဏ်လုပ်ငန်း၊ စာရင်းစစ်လုပ်ငန်း၊ စာြကည့်တိုက်လုပ်ငန်း စသည်တို့သည် လက်ရှိ ယူနီကုဒ်နည်းစနစ်ကို မသံုးပဲ၊ အြခား software application များကိုသာ ယေန့အထိ အသံုးြပုေနြကြခင်း ြဖစ်သည်။
ဧရာစာလံုးများသည် ြမန်မာယူနီကုဒ်သေကင်္တေြပာင်းစနစ်အား လိုက်နာရာတွင် သေဝထိုး၊ ယရစ် နှင့် ကင်းစီးတို့ကို ချွင်းချက်ထားခဲ့သြဖင့် ဧရာစာလံုးများကိုသံုး၍ အက္ခရာစဉ်ပါကလည်း အက္ခရာစဉ် အတိုင်း မှန်ကန်စွာ မေပါ်သည်ကို ေတွ့ရပါသည်။ တနည်းဆိုရပါလျှင် ဧရာကို သံုး၍ အက္ခရာစဉ်လျှင် အက္ခရာစဉ်ဆက် ရာနှုန်းြပည့် မှန်ကန်နိုင်မည် မဟုတ်သကဲ့သို့၊ အြခား ြမန်မာယူနီကုဒ် စာလံုးများကို သံုးစွဲ၍ အက္ခရာစဉ်ပါကလည်း စဉ်ြပီးေသာ အက္ခရာများ ေရှ့ေနာက်စဉ်ဆက် လွဲြခင်း၊ စာလံုးများ ထက်ေအာက်စဉ်ဆက် လွဲြခင်းတို့ ရှိေနသြဖင့် ရာနှုန်းြပည့် မှန်ကန်စွာ ြမင်ရလိမ့်မည် မဟုတ်ပါ။ ထို့ေြကာင့် ချို့ယွင်းချက် အသီးသီး ရှိြကသူချင်း အတူတူ တဖက်နှင့် တဖက် အြပစ်ဖို့ြကြခင်းသည် ရှိရင်းစွဲ ြပဿနာကို ေြပလည်ေစမည် မဟုတ်ပါ။ ဤြပဿနာကို ေြပလည်ေစလိုပါက အက္ခရာစဉ်စနစ် လွဲမှားရြခင်း အေြကာင်းရင်းများကို ရှာေဖွေဖါ်ထုတ်၍ ေြဖရှင်းရန်သာ လိုအပ်ပါသည်။
အက္ခရာစဉ်စနစ် လွဲမှားရြခင်း အေြကာင်းရင်းများကို ကျွန်ေတာ် လက်လှမ်းမီသေရွ့ ရှာေဖွြကည့်သည့် အခါ ြမန်မာယူနီကုဒ်ဇယား ကိုယ်၌တွင် ချို့ယွင်းအားနည်းချက်များ ရှိေနသည်ကို ေတွ့ရပါသည်။
ဤသို့ြဖစ်ရြခင်းမှာ ြမန်မာအက္ခရာများကို ယူနီကုဒ်ဇယား၌ သေကင်္တအမှတ်အသားများ (code points များ) ေပးခဲ့ြကစဉ်က ြမန်မာ့မူရင်းအက္ခရာစဉ်စနစ်နှင့် တသေဝမတိမ်း ြဖစ်ေအာင် ေပးနိုင်ခဲ့ြခင်း မရှိေသာေြကာင့် ြဖစ်သည်။ ြမန်မာယူနီကုဒ် ေပါ်ေပါက််ေရးအတွက် ြကိုးပမ်းရာ၌ ြမန်မာစာဌာနမှ ြမန်မာစာေပပညာရှင်များ ပါဝင်ခဲ့ြကသည်ဟု ဆိုေသာ်လည်း၊ ကိုယ်တိုင် ပါဝင်ခဲ့ေသာ ပညာရှင်အချို့၏ အဆိုအရ ၎င်းတို့အား ေခါ်ယူအသိေပးသည့်အဆင့်တွင်သာ ရှိခဲ့ြပီး၊ ေဆွးေနွး တိုင်ပင်သည့် အြကိမ်အေရအတွက်နှင့် အချိန်ပမာဏ မလံုေလာက်ခဲ့ဟု သိရပါသည်။
ြမန်မာယူနီကုဒ်ဇယား၌ အက္ခရာစဉ်ရာတွင် ေနရာတည်ရှိမှုများ မှားယွင်းေနပါသည်။ ပံု (၁၅) ကို ရှုပါ။
ပံု (၁၅) ။ ။ ြမန်မာယူနီကုဒ်ဇယား၌ အက္ခရာစဉ်ပံု
ဥပမာအားြဖင့် ယူနီကုဒ်ဇယားတွင် ဉ (ညကေလး) နှင့် ည (ညြကီး) တို့ကို ပင်ရင်း ဗျည်းအုပ်စုတွင် ေရှ့ေနာက်စဉ်ဆက်ထား၍ အက္ခရာစဉ်ခဲ့ေသာ်လည်း၊ ဿ (သြကီး) ကိုမူ သ တည်ရှိရာ ပင်ရင်း ဗျည်းအုပ်စုမှ သီးသန့်ခွဲထုတ်၍ အက္ခရာစဉ်ခဲ့သည်ကို ေတွ့ရပါသည်။ သ နှင့် ဿ တို့သည် သေကင်္တ အမှတ်အသားြပုစနစ်အရ ေရှ့ဆင့်ေနာက်ဆင့် တည်ရှိရမည့် ဗျည်းများ ြဖစ်ေသာ်လည်း ယခုကဲ့သို့ ေနရာအထားအသို မှားယွင်းမှုေြကာင့် Natural Sorting ြဖင့် အက္ခရာစဉ်သည့်အခါ မှန်ကန်ေသာ အက္ခရာစဉ်အတိုင်း မြမင်ရြခင်း ြဖစ်သည်။
တဖန် သ အက္ခရာကို နှစ်လံုးဆင့်ထားသည့် ဿ ကို ဗျည်းအြဖစ် သတ်မှတ်၍ သီးသန့်ေနရာ ေပးထားေသာ်လည်း၊ ဋ (ဋသန်လျင်းချိတ်) နှင့် ဌ (ဌဝမ်းဘဲ) အက္ခရာတို့ကို နှစ်လံုးဆင့်ထားသည့် ဋ္ဌ ကိုမူ ြမန်မာယူနီကုဒ်ဇယား၌ မည်သည့်ေနရာမှ မေပးပဲ ချန်လှပ်ထားခဲ့သည်ကို ေတွ့ရပါသည်။ အမှန်တွင် ဿ နှင့် ဋ္ဌ သည် အြခား အက္ခရာနှင့် တွဲဖက်မှ စာလံုးအြဖစ် တည်ရှိနိုင်သည့် ဂုဏ်ရည်တူ အက္ခရာများ ြဖစ်ြကပါသည်။
ထို့ြပင် Myanmar Vowel Sign E Above ဟု သံုးနှုန်းကာ ယူနီကုဒ် အမှတ်စဉ် 1035 အြဖစ် ေနရာ ချထားသည့် -- အက္ခရာသည် စင်စစ်အားြဖင့် မွန် သရစာလံုး ြဖစ်ေသာ်လည်း ယူနီကုဒ် ဇယား၌ ြမန်မာအက္ခရာ အြဖစ်သာ ေဖါ်ြပထားပါသည်။ ပံု (၁၆) ကို ရှုပါ။
ပံု (၁၆) ။ ။ မွန်သရစာလံုးကို ြမန်မာအက္ခရာစာရင်း၌ ထည့်သွင်းထားပံု
ဤမျှသာမက ြမန်မာစာလံုးများအား ြမန်မာယူနီကုဒ် စံနှုန်းနှင့်အညီ အက္ခရာစဉ်ရာတွင် ြမန်မာ အဘိဓာန်၏ အက္ခရာစဉ်ပံုနှင့် ကွဲလွဲေနသည်ကို ေတွ့ရပါသည်။ က အက္ခရာအား အက္ခရာစဉ်ပံုတွင် ထပ်တူြဖစ်ေသာ်လည်း၊ က တွင် ဗျည်းတွဲများ တွဲလိုက်သည်နှင့် ကွဲလွဲမှု ရှိလာသည်ကို ေတွ့ရပါ သည်။ ထို့ြပင် နှစ်ေချာင်းငင်ကို တစ်ေချာင်းငင်၏ အထက်တွင် အက္ခရာစဉ်ထားြခင်း၊ ဗျည်းတွဲများ မြပီးခင် ကက်ကရာ ဆိုသည့် အသတ်စဉ်များ ဝင်လာြခင်း စသည့် မရှိသင့်ေသာ အမှားများ ရှိေနသည်ကိုလည်း ေတွ့ြမင်ရပါသည်။
အထက်ပါ အားနည်းချက်များမှာ ကျွန်ေတာ် လတ်တေလာ ေတွ့ြမင်ရသည့် အားနည်းချက်များသာ ြဖစ်ြပီး၊ ယခုထက် အချိန်ေပးြပီး ေလ့လာပါက အြခား အားနည်းချက်များကိုပါ ထပ်ေတွ့ေကာင်း ေတွ့ရနိုင်ပါသည်။ ဘာသာေဗဒ ေလ့လာေနသူတဦးြဖစ်သည့် ကိုညီလင်းဆက်က ြမန်မာအက္ခရာ စနစ်သည် ဖွဲ့စည်းပံုအားြဖင့် ရှုပ်ေထွးလှေသာေြကာင့် အက္ခရာစဉ်ရာတွင် ြပဿနာ အများအြပား ရှိနိုင်ေြကာင်းနှင့် ကွန်ပျူတာစနစ် တခုမှ တခုသို့ ေြပာင်းလဲသည့်အခါတွင်လည်း အခက်အခဲများစွာ ြကံုေတွ့ရနိုင်ေြကာင်း ေြပာဆိုခဲ့ဖူးပါသည်။
မည်သို့ပင်ြဖစ်ေစ၊ အစ မေကာင်းသြဖင့် အေနှာင်းမေသချာ ြဖစ်ေနရသည့် ြမန်မာယူနီကုဒ်စနစ်တွင် အားနည်းချက်များ ရှိေနသည်ကို အသိအမှတ်ြပု၍ ြပုြပင်ရမည့်အစား၊ ဤအမှားများေြကာင့် ဆင့်ပွား ြဖစ်ရေသာ အဆင်မေြပမှုများကို နည်းပညာသံုး၍ ေကျာ်လွှားြပုြပင်ထားသည့် ဧရာယူနီကုဒ်စာလံုး များကို ြမန်မာယူနီကုဒ်စာလံုးများ စာရင်းမှ ပထုတ်ရန် ြကိုးပမ်းြခင်းသည် မသင့်ေလျာ်ေသာ ြဖစ်ရပ်၊ ေခတ်သစ် ြမန်မာစာ ဖွံ့ြဖိုးတိုးတက်ေရးကို အတားအဆီးြပုေသာ လုပ်ရပ်တခု အြဖစ် ကျွန်ေတာ် ရှုြမင်ပါသည်။
အထက်တွင် ေဖာ်ြပထားေသာ ချို့ယွင်းချက်များကို ေြဖရှင်းရန်မှာ ဧရာကို ေဝဖန် ေနြကသည့် ပညာရှင်များ ကိုယ်တိုင် ပါဝင် လုပ်ကိုင်ေနသည့် Myanmar Unicode and National Language Processing Research Center (MMNLP) တွင် အဓိက တာဝန်ရှိပါသည်။ ယူနီကုဒ်သေကင်္တေြပာင်းစနစ်နှင့် ြမန်မာအက္ခရာစဉ်စနစ် ညီညွတ်သွားသည်နှင့် တြပိုင်နက် ဧရာအဖွဲ့ကလည်း ယူနီကုဒ်သေကင်္တေြပာင်းစနစ်အတိုင်း အတိအကျ လိုက်နာသည့် ဧရာစာလံုးများကို ထုတ်ေဝမည်ဟု ဆိုထားရာ၊ ဤြဖစ်ရပ်ကို အနာဂတ် ြမန်မာယူနီကုဒ်ေလာက၏ အလားအလာေကာင်းတခုအြဖစ် ကျွန်ေတာ် ယူဆပါသည်။
ယူနီကုဒ်စာလံုးများအား ယူနီကုဒ်သေကင်္တေြပာင်းစနစ်ြဖင့် ေြပာင်းလဲြပီးေနာက် ကွန်ပျူတာေပါ်၌ မှန်ကန်စွာ ြမင်ရနိုင်ရန်အတွက် Microsoft Windows က ထုတ်လုပ်သည့် Unicribe နည်းပညာ လိုအပ်ပါသည်။ Uniscribe ကို shaping engine ဟုလည်း ေခါ်ြကသည်။ Unicribe သည် ကွန်ပျူတာ က နားလည်ေအာင် Unicode နည်းအရ ရိုက်လိုက်ေသာ စာလံုးများ (input text များ) ကို စာဖတ်သူ က မျက်ြမင်သေဘာအရ အမှန်အတိုင်း ြမင်ရေအာင် (visual sequence အြဖစ်) ေဆာင်ရွက်ေပးသည်။ ထို့ြပင် အနက်တူအက္ခရာများအား သက်ဆိုင်ရာ စာဖွဲ့ပံုနည်းစနစ်အရ ေနရာအထားအသို မှန်ကန်ေအာင် ပံုသဏ္ဍာန်ေြပာင်း၍ အစားထိုးြခင်း (glyph substitution) ြပုလုပ်ေပးသည်။
Uniscribe နည်းပညာသည် ြမန်မာအပါအဝင် ြဗဟ္မီအက္ခရာစနစ်ကို အေြခြပုသည့်စာေပများနှင့် တရုတ်၊ အာေရဗီ စသည့် စာေပများအတွက် အလွန် အသံုးဝင်ပါသည်။ သို့ေသာ် ြပဿနာရှိသည်မှာ ြမန်မာ ယူနီကုဒ် အက္ခရာစဉ်စနစ်ကို Microsoft Windows က အသိအမှတ် မြပုေသးသြဖင့် ၎င်း၏ Unicribe နည်းပညာကိုလည်း ြမန်မာယူနီကုဒ်သမားတို့ အသံုးချ၍ မရေသးြခင်း ြဖစ်သည်။ အကျိုးဆက် အားြဖင့် Uniscribe နည်းပညာကို အားထားအသံုးြပုရသည့် Myanmar3, Parabaik, Padauk, Thanlwin, WinuniInnwa, MyMyanmar, Yunghkio စသည့် ြမန်မာယူနီကုဒ်စာလံုးများကို သံုး၍ စာရိုက်ပါက စာလံုးများ ချက်ချင်းမေပါ်ြခင်း၊ ေရးသားလိုသည့်စာတို့ကို အစဉ်အတိုင်းမဟုတ်ပဲ ေရှ့ေနာက် ေြပာင်းြပန် ရိုက်ရြခင်းများကို စသည်တို့ကို ြကံုေတွ့ရပါသည်။ အရင်လာ အရင်ရိုက်သည့် လက်နှိပ်စက်နည်းကို အသံုးြပုမည်ဆိုပါကလည်း ေရှ့ေနာက်ေြပာင်းြပန် ရိုက်ထားေသာ စာတို့အား ကွန်ပျူတာမှတ်ဉာဏ်ကို အသံုးြပု၍ ဗျည်း၊ ဗျည်းတွဲ၊ သရ၊ အသတ် စသည့် အစီအစဉ်အတိုင်း တမဟုတ်ချင်း မှတ်သားရသြဖင့် ကွန်ပျူတာအား ဝန်ပိေစသည့်အြပင် လုပ်ငန်းလည်း မတွင်ကျယ်ပါ။
Unicribe နည်းပညာကို အသံုးချခွင့် မရသည့် ြမန်မာယူနီကုဒ်စာလံုးများအား ကွန်ပျူတာလက်ကွက်တွင် ရိုက်သည့် အဆင့်မှ ကွန်ပျူတာမှန်သားြပင်ေပါ်တွင် စာေပါ်ေစသည့် အဆင့်အထိ လုပ်ငန်းစဉ် အဆင့်ဆင့်ကို ြမန်မာယူနီကုဒ်ပညာရှင်တဦးြဖစ်သည့် ဦးေငွထွန်းက ၎င်းေရးသားသည့် Myanmar Unicode Myths vs. Truths ေဆာင်းပါး စာမျက်နှာ ၁၃ နှင့် ၁၄ တို့တွင် ေအာက်ပါအတိုင်း ေဖာ်ြပခဲ့သည်။ ပံု (၁၇) နှင့် (၁၈) ကို ရှုပါ။
ပံု (၁၇) ။ ။ အက္ခရာတလံုးအတွက် ကွန်ပျူတာက လုပ်ေဆာင်ေပးရသည့် လုပ်ငန်းစဉ် အဆင်ဆင့်
ပံု (၁၈) ။ ။ ြမန်မာစာတလံုးအတွက် ကွန်ပျူတာက လုပ်ေဆာင်ေပးရသည့် လုပ်ငန်းစဉ် အဆင်ဆင့်
ဤပံုများကို ြကည့်လျှင် ြမန်မာအက္ခရာတလံုး သို့မဟုတ် ြမန်မာစာလံုးတလံုးကို ပံုေပါ်ေအာင် သွယ်ဝိုက်၍ လုပ်ေဆာင်ရာ၌ ကွန်ပျူတာ ဦးေနှာက် CPU နှင့် မှတ်ဉာဏ် RAM တို့ မည်ေရွ့မည်မျှ အလုပ်လုပ်ရပံုကို ခန့်မှန်း သိရှိနိုင်ပါသည်။ သွယ်ဝိုက်၍ ပံုေဖါ်ေသာ လုပ်ငန်းစဉ်သည် Uniscribe နည်းပညာကို သံုးြခင်းထက် ကွန်ပျူတာကို ပိုမို ဝန်ပိေစသည် ြဖစ်ရာ၊ အလွန်လျင်ြမန်ေသာ ကွန်ပျူတာများအတွက် မေထာင်းသာလှေသာ်လည်း ကျွန်ေတာ်တို့ ြမန်မာနိုင်ငံသား အများစုအတွက်၊ အထူးသြဖင့် ဧရာမဟုတ်သည့် ြမန်မာယူနီကုဒ်စာလံုးများကို အင်တာနက်တွင် ဖတ်ရှုေရးသားြကသူများ အတွက် အခက်အခဲ ရှိပါသည်။ အေြကာင်းမှာ အင်တာနက်စာမျက်နှာများကို လွှင့်တင်ရာ တွင် မိမိ၏ ကွန်ပျူတာ တလံုးသာမက hosting နှင့် sharing လုပ်ရသည့် computer server များနှင့် database များပါ ပါဝင်ပတ်သက်ေနသည် ြဖစ်ရာ၊ အရွယ်ပမာဏ အသင့်အတင့် ရှိသည့် file များ၊ post များနှင့် comment များကို ထည့်သွင်းသည့်အခါ သို့မဟုတ် ြပန်လည်ရယူရန် ေတာင်းဆိုြခင်းများ လုပ်လျှင်ပင် hosting နှင့် sharing လုပ်ရသည့် computer server များတွင် လုပ်ငန်းတွင်ကျယ်မှုကို သိသိသာသာ ထိခိုက်ေနှးေကွးေစနိုင်ပါသည်။
အမှန်စင်စစ် လူဦးေရ ငါးေသာင်းခန့်သာရှိေသာ အင်ဒိုနီးရှား လူမျိုးစုငယ်တခု၏ ယူနီကုဒ်စနစ်ကိုပင် Microsoft Windows က အသိအမှတ်ြပု၍ Uniscribe နည်းပညာကို အသံုးြပုခွင့် ေပးထားပါသည်။ လူဦးေရ သန်းေပါင်း ၅၀ ေကျာ် ရှိေသာ ြမန်မာနိုင်ငံတွင် လွန်ခဲ့ေသာ ဆယ်နှစ်ေကျာ်ကတည်းက ေပါ်ေပါက်ခဲ့သည့် ြမန်မာယူနီကုဒ်ကို Microsoft Windows က အသိအမှတ်ြပုလာေအာင် ေဆာင်ရွက်ေပးရမည့်တာဝန်သည် MMNLP အဖွဲ့၏ တာဝန်သာ ြဖစ်သည်ဟု ကျွန်ေတာ် ရိုးသားစွာ ြမင်မိပါသည်။
ထိုင်းနှင့် တရုတ် ြမန်မာနယ်စပ်ေဒသရှိ Tai Tham, Dai Lue စသည့် လူမျိုးစုငယ်များတွင် ြမန်မာအက္ခရာများနှင့် ဆင်တူေသာ စာေပများ ရှိြကရာ၊ ထိုစာေပများ၌ပင် သီးသန့် ယူနီကုဒ်ဇယားများ ရှိြကပါသည်။ သို့ေသာ် ြမန်မာယူနီကုဒ်သေကင်္တေြပာင်းစနစ်ကို အြပည့်အဝလိုက်နာသည့် ယူနီကုဒ် စာလံုးများကို ြပန်ြကည့်ပါက ဗမာယူနီကုဒ်မှတပါး Yunghkio ဆိုသည့် ရှမ်းယူနီကုဒ် တမျိုးကိုသာ တီထွင်ထားနိုင်ေသးသည်ကိုသာ ေတွ့ြမင်ရပါသည်။ သို့ေသာ် အဆိုပါ ရှမ်းစာလံုး အတွက်ပင်လျှင် အက္ခရာစဉ်သည့် စနစ်ကို ယေန့တိုင် တီထွင်ေပးနိုင်ြခင်း မရှိေသးပါ။
ဧရာယူနီကုဒ်စနစ်၌မူ ကရင်၊ ကယား၊ ကယားလီ၊ ပအို့ဝ်၊ ပေလာင်၊ ဗမာ၊ မွန်၊ ရှမ်း ဆိုသည့် တိုင်းရင်းသား ယူနီကုဒ်စာလံုးများကိုပါ တီထွင်ေပးထားပါသည်။ ဧရာစာလံုးတလံုးရှိရံုြဖင့် ြမန်မာတိုင်းရင်းသားစာေပများကိုပါ ေရးသား၊ ဖတ်ရှုနိုင်သည့် အခွင့်အေရးများရှိသည်။ ကွန်ပျူတာလက်ကွက် တမျိုးထက် ပို၍ သံုးစွဲေသာ တိုင်းရင်းသားတို့အတွက်လည်း တမျိုးထက် ပိုေသာ လက်ကွက်များကို တီထွင်ေပးထားပါသည်။ ပို၍ ထူးြခားသည်မှာ တိုင်းရင်သား ယူနီကုဒ် တမျိုးစီအတွက် စာလံုးနှင့် လက်ကွက် တမျိုးစီကို သီးသန့် install လုပ်၍ ထည့်သွင်းစရာ မလိုပဲ၊ ဧရာစာလံုး တမျိုးတည်းကို install လုပ်ရံုြဖင့် တိုင်းရင်းသား စာလံုးစံု လက်ကွက်စံုတို့ကို အသံုးြပုနိုင်ြခင်းြဖစ်သည်။ ဤစနစ်သည် ြပည်ေထာင်စုစနစ်ကို အရှင်းလင်းဆံုး ေဖာ်ကျူးေသာစနစ် ြဖစ်သည်ဟုပင် ကျွန်ေတာ် ခံစားမိပါသည်။ ပံု (၁၉) ကို ရှုပါ။
ပံု (၁၉) ။ ။ ဧရာယူနီကုဒ် တိုင်းရင်းသားစာလံုးများနှင့် လက်ကွက်များ စာရင်း
ထိုမှတပါး ဧရာစနစ်တွင် စာလံုးဒီဇိုင်း (type faces) အမျိုးမျိုးကို တီထွင်ေပးထားသည် ြဖစ်ရာ၊ ဧရာ ယူနီကုဒ်ကို သံုးစွဲြကသည့် ြမန်မာတိုင်းရင်းသားယူနီကုဒ်သမား မှန်သမျှ အင်တာနက် စာမျက်နှာများေပါ်တွင် ြဖစ်ေစ၊ စာအုပ် စာတမ်းများ ရိုက်နှိပ်ထုတ်ေဝရာတွင် ြဖစ်ေစ ဧရာစာလံုးဒီဇိုင်း အမျိုးမျိုးကို သံုးစွဲနိုင်ြကပါသည်။ ဤအခွင့်အလမ်းမျိုးကို အြခား ြမန်မာယူနီကုဒ်စာလံုး သံုးစွဲသူတို့ ယေန့အထိ မရရှိြကေသးပါ။
ပံု (၁၉) ။ ။ ဧရာယူနီကုဒ်စာလံုးဒီဇိုင်း အမျိုးမျိုး
အထက်တွင် ေဖာ်ြပခဲ့သကဲ့သို့ operating system အများစုနှင့် အေရးြကီးေသာ software application အများစုတို့က လက်ရှိ ြမန်မာယူနီကုဒ်အက္ခရာစဉ် စနစ်ကို အသိအမှတ် မြပုြခင်း သို့မဟုတ် နည်းပညာပိုင်းအရ အေထာက်အပံ့ မြပုြခင်း စသည့် ြပဿနာများ ရှိေနေသးသြဖင့်၊ နိုင်ငံတကာယူနီကုဒ်စနစ်က ေပးစွမ်းနိုင်သည့် အကျိုးေကျးဇူးနှင့် ြမန်မာယူနီကုဒ်သံုးစွဲသူတို့က ရယူနိုင်သည့် အကျိုးအြမတ်တို့ အြကား ကွာဟချက် များစွာ ရှိေနပါေသးသည်။ ဤကွာဟချက်များ ပေပျာက်ေစရန် အတွက် တည်ရှိဆဲ ြပဿနာများကို ေြပလည်ေအာင် ေြဖရှင်းြကရန် လိုအပ်ပါသည်။ ဤြပဿနာများကို အဓိက ေြဖရှင်းေပးရမည့်သူများမှာ ဧရာကို ေဝဖန်လျက်ရှိသည့် MMNLP အဖွဲ့ဝင်များသာ ြဖစ်ြကပါသည်။ ထိုပုဂ္ဂိုလ်များ အေနြဖင့် မိမိတို့ကိုယ်တိုင် ေြဖရှင်းရမည့် ြပဿနာ များအား အချိန်ေပး၍ မေြဖရှင်းပဲ၊ ဧရာကို ြမန်မာယူနီကုဒ်စာရင်းမှ ဖယ်ထုတ်ရန် အချိန်အကုန်ခံ၍ ြကိုးပမ်းေနြခင်းသည် တလွဲဆံပင် ေကာင်းြခင်းမျှသာ ြဖစ်ပါသည်။
ကျွန်ေတာ်၏ အြမင်အရ ေြပာရလျင် ေပါ်ေပါက်ေနခဲ့သည်မှာ ဆယ်နှစ်ေကျာ် ြကာြပီ ြဖစ်ေသာ်လည်း ယေန့တိုင် ေခတ်မစားေသးသည့် ြမန်မာယူနီကုဒ်စနစ်အား ယူနီကုဒ် သံုးစွဲလိုြကသည့် ေခတ်မီ ြမန်မာ ကွန်ပျူတာ အင်တာနက်သမားများနှင့် နီးစပ်ေအာင် ဧရာအဖွဲ့က အခေြကးေငွမပါပဲ ကုသိုလ်ြဖစ် ေဆာင်ရွက်ေပးေနြခင်း ြဖစ်သည်။
ကျွန်ေတာ်သည် ဧရာအဖွဲ့၏ ေစတနာနှင့် လုပ်ရည်ကိုင်ရည်ကို နားလည် ယံုြကည်သည် ြဖစ်ရာ လက်ရှိ ြမန်မာယူနီကုဒ် ြပဿနာများ ေြပလည်သွားေသာ တေန့တွင် ေပါ်ေပါက်လာမည့် ဧရာယူနီကုဒ်စာလံုးသစ်ကို စိတ်ဝင်စားစွာ ေစာင့်ေမျှာ်ေနမည်သာ ြဖစ်သည်။ လတ်တေလာတွင်လည်း အြခား ြမန်မာယူနီကုဒ် စာလံုးများထက် အစစ အရာရာ သာလွန်ေကာင်းမွန်သည့် လက်ရှိ ဧရာယူနီကုဒ် စာလံုးများကို ေကျနပ်အားရစွာ သံုးစွဲေနဦးမည်သာ ြဖစ်သည်။
ထို့ေြကာင့် “အလံမလှဲပါနှင့် ဧရာ” ဟူ၍သာ ဧရာအဖွဲ့သို့ ကျွန်ေတာ်ေြပာလိုပါသည်။
လင်းဦး(စိတ်ပညာ)
Posted by လင္းဦး(စိတ္ပညာ)
on 4/25/2011.
Filed under
feature,
ကျွန်ေတာ့်အြမင်များ
.
You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0